O codziennym życiu w Szwecji

O codziennym życiu w Szwecji

piątek, 27 lutego 2015

Gender po szwedzku czyli genus


Dochodzą mnie słuchy o dyskusjach jakie się toczą w Polsce na temat gender. Nie jestem zbyt na bierząco ze wszystkimi informacjami bo przyznam się że żadko czytam polskie wiadomości ale postaram sie przybliżyć idee jaka sie kryje za tym zapożyczonym słowem. Zaczne od tego że samo pojęcie jak i cała ideologia są całkowicie błędnie rozumiane przez strony dyskutujące. Zarówno gender (ang) jak i genus (szw­) są tłumaczone przez słowniki na polskie słowo płeć. Dlatego też może dochodzić do błędnych interpretacji ideologi. Oczywiście sama ideologia ma wiele wspólnego z płcią ale tak naprawde chodzi tutaj o równouprawnienie nie tylko płci ale wszystkich ludzi niezależnie od ich pochodzenia, płci, poglądów politycznych, orientacji seksualnej itd. Chodzi o nauczenie DEMOKRACJI! Nie bardzo rozumiem gdzie polscy dziennikarze znajdują informację na temat Szwecji bo duża część tych informacji nie jest do końca prawdziwa i czestokroć przeinaczana lub wyolbrzymiana na potrzeby propagandy. Oczywiście wszędzie zdarzają się skrajności i są rodzice którzy wychowują swoje dzieci bezpłciowo zakładajac im raz spodnie i raz sukienkę inie informujc nikogo o pci dziecka ale to są naprawde pojedyńcze przypadki.
W wychowaniu bezpłciowym nie chodzi bowiem o wychowanie obojniaka a o wychowanie niezależnego człowieka któremu nie narzuca się stereotypowych zachowań uważanych za standart dla danej płci. Takie wychowanie sprowadza się do tego aby pozwolić dzieciom sie bawić czym chcą. Jeśli chłopiec ma ochotę bawić się lalkami to się bawi. Jeśli dziewczynka pasjonuje sie samochodami to nikt jej nie mówi że to są chłopięce zabawki. NIE MA ZABAWEK DZIEWCZĘCYCH I CHŁOPIECYCH! SĄ ZABAWKI DLA DZIECI! Żaden chłopiec nie zostanie skrzywdzony bo ma na sobie różową koszulkę. To wcale nie oznacza że zostanie homoseksualistą. On ma prawo do lubienia takiego koloru jaki sam wybierze. A nawet jeśli w przyszłości będzie homoseksualistą to nie dlatego że tak go wychowano ale dlatego że to ma zapisane w genach.  
Wychowanie według tradycyjnych podziałów płciowych ogranicza dzieci i ich prawo do wyboru i podejmowania decyzji. To my dorośli decydujemy za dzieci, kupujemy im ubranka, zabawki nie pytajac się nawet czy to im sie podoba. Jesteś dziewczynką, wszytkie dziewczynki lubią różowy kolor i lalki. Nie prawda! To dorośli narzucają dzieciom pewne stereotypowe dla danych płci zachowania.
Oczywiście są pewne przesadzone postulaty feministek z którymi sie absolutnie nie zgadzam. Ale uważam że w demokratycznym państwie wszyscy ludzie powinni mieć takie same prawa zarówno te pisane jak i te zwyczajowe. Kobieta która chce zajmować sie domem na pełny etat powinna to robić dlatego że to jest to czego ona chce i w czym sie spełnia a nie dlatego że takie są normy społeczne albo dlatego że nie może znależć pracy bo jest kobietą. Tak jak nikt nie powinien krytykować kobiety która czuję się lepiej w pracy zawodowej niż przy porządkach domowych.
W następnym wpisie opisze jak wygląda praca z gender w praktyce w szwedzkim przedszkolu. 

sobota, 27 grudnia 2014

Boże Narodzenie w Szwecji

Szwecja nie należy do religijnych krajów a mimo to Boże Narodzenie jest jednym z najważniejszych i najbardziej wyczekiwanych świąt w roku. Dominującą religią w Szwecji jest protestantyzm co obrazuje się w minimalistycznych i prostych obrzędach w porównaniu do tych katolickich. Podobnie jak w Polsce Boże Narodzenie jest okresem który spędza się z rodziną, w gronie najbliższych. Świętowanie zaczyna się już 24 grudnia i ten dzień jest wolny od pracy. Wtedy to je się uroczysty obiad po którym dzieci ogladają Kaczora Donalda. Potem przychodzi Mikołaj i zostawia prezenty pod choinką. Pierwszego dnia świąt zaczynają się wyprzedaże i wtedy to większość sklepów jest otwarta i pełna ludzi.
Świąteczne potrawy
Do najbardziej charakterystycznych światecznych potraw należą pulpeciki, małe kiełbaski nazywane kiełbaskami księcia, sałatka z buraków,




szynka grilowana w piekarniku z musztardą i śledzie oraz ciasteczka korzenne.  Poza alkoholem pije się julmust. Jest to tradycyjny napój sprzedawany tylko w okresie świątecznym jako alternatywa do alkoholu. Jeśli chodzi o napoje alkoholowe to produkowane jest dużo piwa bożonarodzeniowego, które jest najcześciej piwem ciemnym a nawet piwem w stylu porter. Pije się także grzane wino. Szwedzkie grzane wino nie jest tak słodkie jak to polskie i jest podawane z rodzynkami i migdałami. Ponadto producenci żywności oferuja mnóstwo produktów świątecznych między innymi ser bożonarodzeniowy oraz różnego rodzaju kiełbasy bożonarodzeniowe.
Jeśli chodzi o wigilijny obiad to popularnym daniem jest lutfisk. 



Jest to suszona ryba z rodziny dorszowatych która leżakuje w specjanej marynacie a następnie jest gotowana. W sprzedaży jest gotowa ryba do podgrzania i dzisiaj nie trzeba wykonywać całej procedury przygotowania ryby samemu. Ryba jest podawana z ziemniakami i białym sosem (którego bazą jest mleko) i musztardą. Na deser serwuje się ryż na mleku z sosem truskawkowym.

Wesołych Świat i Szczęśliwego Nowego Roku!

God Jul och Gott Nytt År!


środa, 10 grudnia 2014

Tomtebyn

Dzisiaj zabiorę was na wycieczkę po wiosce mikołajów. Niedaleko Malmo znajduję się duży sklep z kwiatami, który w okresie przedświatecznym przeistacza się w ogromny sklep z ozdobami bożonarodzeniowymi. Nie wszystko w tymże sklepie jest na sprzedaż, część to tylko dekoracja, która jest atrakcją szczególnie dla dzieci.

Wyroby sprzedawane tam są wyrobami szwedzkimi. Starannie dopracowane ozdoby nie należą do tanich a mimo to przyciągają tłumy ludzi. Byliśmy tam w zeszły weekend i było ciężko znależć wolne miejsce parkingowe.

Zapraszam na wędrówkę...


Charakterystyczne skandynawskie krasnale/mikołaje



A tutaj więcej krasnali. Świety Mikołaj nazywa się po szwedzki jultomte co znaczy bożonarodzeniowy krasnal i orginalnie nie ma nic wspólnego ze współczesnym chrześcijańskim Mikołajem a wywodzi się z lokoalnych tradycji i wierzeń ludowych.










Model zimowego miasteczka. W sklepie można się zaopatrzyć w elementy do zbudowania własnej wioski: domki, drzewka, ludziki, zwierządka, latarnie itp.


Świąteczne oświetlenie







A to nasze małe zakupy 


niedziela, 7 grudnia 2014

Jarmark świąteczny w Kopenhadze

W Kopenhadze co roku odbywa się jarmark świąteczny który trwa cały adwent. Na terenie wesołego miasteczka rozlokowane są małe budki w których sprzedawane są regionalne wyroby, ozdoby swiąteczne oraz wyroby sezonowe. Całe miasteczko jest udekorowane przepięknymi oświetleniami.
W piątek byłam na imprezie przedświątecznej z pracy własnie w Kopenhadze. Poza kolacją zafundowali nam wejście do wesołego miasteczka.

Grudzień to miesiąc światecznych imprez w miejscach pracy. Jedne firmy organizują takie imprezy w restauracjach czasem nawet płcąc za hotel dla pracowników, inne zamawiają katering z tradycyjnymi świątecznymi potrawami.













A to kolacja w restauracji która specjalizuje się w stekach. Ponadto maja ogromny bar sałatkowy.


wtorek, 2 grudnia 2014

Adwent

Wczoraj zaczął sie Adwent. Pomimo iż Szwedzi nie są religijnym narodem to tradycje chrześcijańskie nadal są kultywowane. Rozpoczęcie adwentu trudno tutaj przegapić. Wiele sklepów ma kalendarz adwentowy który polega na tym że każdego dnia oferują jeden lub kilka produktów w atrakcyjnej cenie. Sklepy są też pełne różnorodnych kalendarzy adwentowych z których wiekszość jest skierowana do dzieci ale są też takie które kuszą dorosłych. W telewizji idzie codziennie wieczorem adventowy program dla dzieci a w przedszkolach losuje się każdego dnia jedno dziecko które otrzymuje mały podarunek.
Adwent charakteryzuje się także wystawianiem świątecznych lampek w oknach jak i zapalaniem świeczek. Każda świeczka reprezentuje jeden tydzień adwentu i powinna być zapalana w tymże tygodniu.


Tradycyjne lampki które można zobaczyć w oknach szwedzkich domów imitują świeczniki. Jedne mają tradycyjny wyglad inne są bardziej abstawaganckie lub modernistyczne. 


Dużą popularnościa cieszą sie także lampki w kształcie gwiazd, czy to stojące czy też wiszące.





Pomimi iż przez cały grudzien jest dość ciemno, dni są krótkie i często jest zachmurzone czuje się ciepłą atmosferę wyczekiwania na Święta Bożego Narodzenia. 


niedziela, 23 listopada 2014

Na szwedzkiej wsi…


Szwedzka wieś wygląda inaczej niż ta polska. Krajobraz południowej Szwecji, gdzie mieszkam jest płaski i można by powiedzieć że jest pusto. Gdzie te domy i gdzie ci ludzie myślałam gdy jechaliśmy pierwszy raz na wieś. A toż ludzie są i domy też są ale gęstość zaludnienia jest znacznie mniejsza. Szwecja ma powierzchnię znacznie większą niż Polska a zamieszkuje ją troche ponad 9 miljonów ludzi.





Jak tylko wyjedzie się za miasto to oczom ukazują się wiatraki – bardziej sprzyjająca ochronie środowiska metoda pozyskiwania energi. Na temat ochrony środowiska mówi sie i robi tutaj dużo.


Wielu Szwedów kupuje domki weekendowe czy to na wsi czy to gdzieś nad jeziorem lub nad morzem. Jest to też popularny sposób na spędzenie wakacji. Niektóre domki są to wręcz wille.





W popularnych letnich miejscowościach można wynająć domek dla całej rodziny lub grupy znajomych. 

niedziela, 16 listopada 2014

Co jedzą Szwedzi

Dzisiaj o tym co się je w Szwecji. Tym razem nie będę się skupiać na tradycyjnych szwedzkich potrawach, to innym razem, tylko na tej nowoczesnej kuchni której elementy są zapożyczone od innych kultur.

A tak o to przedstawia się mój jedzeniowy pamietnik



tacos
meksykańskie danie które bije rekordy popularności, półprodukty do tacos są dostępne w każym sklepie spożywczym



Zupa w stylu tajskim
Szwedzka marka Santa Maria oferuje duży wybór gotowych mieszanek przypraw ispirowanych kuchniami azjatyckimi



szwedzkie śniadanie: jajko z pastą kawiorową, typowy szwedzki ser zółty, twardy chlebek i kawa




Obiad w Ikei: losoś, sos koperkowy, warzyne pulpety i marchewka.
Woda do picia w szwedzkich restauracjach i kawiarniach podawana jest bez żadnych opłat a to dlatego że tutaj pije sie wodę z kranu



Szwedzka kompinacja kiełbasa, makaron i ketchup



Owsianka na śniadanie, zrobiona na wodzie za to mleko dodane do już zaserwowanej owsianki. Podawana z dżemem